Werkgevers kijken meer naar beroepshouding en attitudes dan naar technische competenties
Wanneer werkgevers van bouwbedrijven starters in dienst nemen, dan hebben ze dubbel zo vaak verwachtingen rond beroepshoudingen en attitudes dan dat ze vaktechnische verwachtingen uitspreken. (83% tegenover 43% van de bedrijven die we hebben bevraagd).
Ook leervaardigheid of de bekwaamheid om bij te leren is héél belangrijk voor de werkgevers: zo’n 38% van de bevraagde bedrijven hecht daar veel belang aan. Grote en kleine bedrijven verschillen hierin weinig. Sanitair- en cv-bedrijven springen er een beetje uit tegenover de rest, omdat zij meer belang hechten aan vaktechnische competenties dan elders (bijna 60%). Voor de overige competentiedomeinen zijn er geen belangrijke verschillen tussen bedrijven uit diverse subsectoren.
Soms zoeken werkgevers naar competenties op meer dan één domein
Een derde van onze steekproef onder Vlaamse bouwondernemingen (101 bedrijven) heeft zowel vaktechnische eisen als verwachtingen op vlak van beroepshoudingen en attitudes. Bedrijven in CV en sanitair springen er op dit vlak opnieuw uit. Hier verwacht ruim 40% van de werkgevers deze combinatie.
41 van de 307 bouwbedrijven die we hebben bevraagd, verwachten nog méér: ze vullen de gevraagde beroepshoudingen en attitudes en de gevraagde technische competenties aan met hun verwachting van leervaardigheid bij kandidaten werkplekleren.
Slechts twee werkgevers leggen de lat zeer laag en vragen bij starters enkel basiscompetenties zoals taalkennis, lezen en schrijven, rijbewijs… Geen enkele werkgever wil enkel fysieke competenties of zoekt uitsluitend naar de combinatie fysieke troeven met basis- en generieke competenties.
Gemiddeld houden werkgevers rekening met tien maanden leertijd
Gemiddeld verwachten bouwbedrijven dat een starter na 10 maanden beroepservaring ‘zijn geld waard is’ en dus ‘opbrengt’. Vanaf dan mag hij (m/v/x) de onderneming geen geld meer kosten.
Tussen de bouwbedrijven onderling horen we wel verschillende geluiden…
Een kleine 17% (51 op 300+ bedrijven) verwacht dat een medewerker nog veel sneller rendeert. In deze groep bedrijven mag een starter de eerste drie maanden geld kosten. De groep telt ongeveer evenveel grote als kleine bedrijven. 7 van de 51 in deze groep geven géén leertijd aan starters en eisen van beginners dat ze vanaf dag één minstens break even draaien (en dus geen cent extra kosten). Van die 7 zijn er 3 grote en 4 kleine bouwbedrijven.
Net geen 16% (48 op 300+ bedrijven) verwacht dat een beginner pas na ten vroegste 1,5 jaar waard zal zijn wat hij kost.
Gemiddeld leggen de iets grotere ondernemingen (met 5 of meer bouwvakkers) de lat wat hoger dan de kleine aannemers. Zij verwachten rendement van een doorsnee starter na 9 maanden, tegenover 12 maanden gemiddeld bij de kleinere. Dat een groter bedrijf sneller rendement verwacht, heeft mogelijk te maken met de opdeling van het werk: werknemers in grote bedrijven hebben dikwijls een meer afgelijnd takenpakket met meer herhalingen, terwijl ze bij ‘de kleintjes’ moeten kunnen meewerken aan van alles en nog wat.
Als we inzoomen op de verschillende soorten van bouwbedrijven, zien we vooral bij de subsectoren ‘overige afwerking’ en ‘sanitair & CV’ een onderscheid. Daar houden ze immers rekening met langere leertijden dan gemiddeld: respectievelijk 12 en 11 maanden.
In de meer ambitieuze bedrijven – die personeelsgroei verwachten binnen de 5 jaar – moeten starters niet sneller leren dan elders. Ook daar gaan de werkgevers uit van gemiddeld 10 maanden leertijd.
De nieuwe VDAB-lijst met knelpuntberoepen is pas verschenen. Dat zijn beroepen waarvoor er te weinig kandidaten zijn die beantwoorden aan het vereiste profiel. Onder meer omdat er geen of geen goede opleidingen voor bestaan.
Ook de bouwsector kampt met een tekort aan arbeidskrachten. En dat tekort vergroot. Bouwbedrijven vinden geen kandidaten uit de gewenste studierichting of de kandidaten missen de juiste ervaring of specifieke kennis voor de job. Talentenwerf biedt bouwbedrijven oplossingen op maat om goeie kandidaten te vinden voor moeilijk in te vullen vacatures.
Talentenwerf focust zich op de knelpuntberoepen voor bouwvakarbeiders. Door opleidingsprojecten te organiseren met het oog op dergelijke jobs, helpt Talentenwerf bouwbedrijven uit de provincie Antwerpen aan werknemers met de competenties die ze het hardst nodig hebben. Ze leiden de kandidaat-bouwvakkers duurzaam op naar meer werkzekerheid. De opleiding gebeurt op de werf zelf, de plek waar ze uiteindelijk zullen werken.
Het veertigste project van werkplekleren dat Talentenwerf recent lanceerde, brengt cursisten de competenties van natuursteenbewerker bij. Maar ook andere beroepen worden op maat van bouwbedrijven aangeleerd in een opleiding, zoals buitenschrijnwerker, onderhoudstechnicus voor centrale verwarming, dekvloerlegger (chapper), CNC-operator houtbewerking of betonmixerchauffeur.
Erg veel kandidaten die succesvol een traject van werkplekleren doorliepen, zijn aan de slag in de bouw. Met een vast contract. Omdat ze gemotiveerd zijn, want anders laat Talentenwerf ze niet starten. Maar ook omdat ze voor een knelpuntberoep kozen. Zo wordt aanwerven in de bouwsector vanzelf succesvol matchen!
De film over de opleiding natuursteenbewerker toont dit project in de praktijk. Voor de opleiding werkt Talentenwerf samen met het onderwijs, de arbeidsmarkt en bouwbedrijven, die daarbij een realistische en actuele input leveren voor de opleidingen.